نظام مالی کانادا یکی از پیشرفتهترین و منسجمترین نظامهای مالی در جهان است. در این کشور، موسسات مالی به دو گروه اصلی تقسیم میشوند: موسسات مالی بانکی و موسسات مالی غیر بانکی. شناخت تفاوتهای این دو گروه برای درک بهتر خدمات مالی، سرمایهگذاری و انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای مالی اهمیت دارد. در این مقاله به بررسی تفاوتها، خدمات، مقررات و نقش هر یک در اقتصاد کانادا میپردازیم.
تعریف موسسات مالی بانکی
موسسات مالی بانکی شامل بانکهای تجاری، بانکهای سرمایهگذاری و بانکهای تعاونی اعتباری هستند. این موسسات تحت نظارت شدید دولت کانادا و سازمانهای نظارتی نظیر دفتر نظارت بر موسسات مالی (OSFI) و بانک مرکزی کانادا فعالیت میکنند. آنها خدماتی نظیر افتتاح حساب، ارائه وام، صدور کارت اعتباری، مدیریت پول و سرمایهگذاری ارائه میدهند و از طریق سپردهگذاری افراد، عملیات وامدهی و سایر خدمات بانکی را انجام میدهند.
تعریف موسسات مالی غیر بانکی
موسسات مالی غیر بانکی شامل صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، اتحادیههای اعتباری کوچک، شرکتهای بیمه، موسسات وامدهی خرد، صرافیها، شرکتهای مدیریت سرمایه، و شرکتهای پرداخت الکترونیکی میشوند. این موسسات معمولاً مجوزهای خاصی از سازمانهای استانی یا فدرال دارند و خدمات متنوعی از جمله صدور بیمه، سرمایهگذاری، خدمات انتقال پول و مدیریت دارایی ارائه میکنند.
حوزه فعالیت و خدمات
بانکها دامنه خدمات وسیعتری نسبت به موسسات غیر بانکی دارند. خدمات بانکی شامل حسابهای جاری و پسانداز، وامهای مسکن، کارتهای اعتباری، خدمات ارزی و سرمایهگذاری گسترده است. در مقابل، موسسات مالی غیر بانکی معمولاً در یک حوزه خاص متمرکزند؛ برای مثال، یک شرکت بیمه فقط محصولات بیمهای ارائه میدهد یا یک شرکت صرافی خدمات انتقال ارز را مدیریت میکند.
مقررات و نظارت
بانکها تحت نظارت مستقیم و دقیق دفتر نظارت بر موسسات مالی (OSFI) قرار دارند و باید الزامات سرمایهای و گزارشدهی دقیقی را رعایت کنند. آنها همچنین مشمول بیمه سپردهگذاری از طریق شرکت بیمه سپرده کانادا (CDIC) هستند که بخشی از سپردههای مشتریان را در برابر ورشکستگی تضمین میکند.
در مقابل، موسسات مالی غیر بانکی اغلب تحت نظارت استانی قرار دارند و سطح نظارت بر آنها بسته به نوع خدماتشان متفاوت است. برخی موسسات غیر بانکی، مانند صرافیها، تحت نظارت FINTRAC (مرکز تحلیل تراکنشهای مالی و گزارشدهی کانادا) فعالیت میکنند و باید مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را رعایت کنند.
سطح دسترسی و پوشش جغرافیایی
بانکها به دلیل زیرساخت گسترده و شعب متعدد، دسترسی آسانتری در سراسر کانادا دارند و میتوانند خدمات حضوری، آنلاین و موبایلی ارائه دهند. موسسات مالی غیر بانکی معمولاً به صورت تخصصیتر و در محدودههای جغرافیایی خاصتر فعالیت میکنند. البته، برخی از موسسات غیر بانکی نظیر شرکتهای بیمه بزرگ یا پلتفرمهای مالی دیجیتال در سطح ملی یا حتی بینالمللی خدمات میدهند.
نقش در توسعه اقتصادی
بانکها به دلیل منابع مالی گستردهتر و خدمات متنوعتر، نقش مهمی در تامین مالی پروژههای بزرگ، توسعه زیرساختها و سرمایهگذاری در صنایع کلیدی ایفا میکنند. آنها همچنین در سیاستهای پولی و نرخ بهره نقش پررنگی دارند. در مقابل، موسسات مالی غیر بانکی با ارائه خدمات تخصصی، نقش مکمل را در بازارهای مالی بازی میکنند و به توسعه بخشهای خاصی نظیر بیمه، سرمایهگذاری خرد، مدیریت دارایی و خدمات ارزی کمک میکنند.
چالشها و فرصتها
بانکها با چالشهایی نظیر رقابت شدید، هزینههای بالای رعایت مقررات و ورود فینتکها مواجه هستند. در مقابل، موسسات مالی غیر بانکی با فرصتهایی برای نوآوری، ارائه خدمات دیجیتال و تمرکز بر بخشهای خاص بازار روبهرو هستند. با این حال، نظارت محدودتر بر برخی از موسسات غیر بانکی میتواند ریسکهایی مانند پولشویی یا کلاهبرداریهای مالی را نیز افزایش دهد.
موسسات مالی بانکی و غیر بانکی هر دو نقش مهمی در نظام مالی کانادا ایفا میکنند. بانکها به عنوان ستون اصلی بازار پولی و اعتباری، خدمات جامعتری ارائه میدهند و تحت نظارت دقیقتری هستند. در مقابل، موسسات مالی غیر بانکی خدمات تخصصیتر و اغلب نوآورانهتری را در بخشهای خاص ارائه میکنند. شناخت تفاوتها و مزایای هر یک میتواند به افراد و کسبوکارها در انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای مالیشان کمک کند.
مطلب پیشنهادی: لیست خدمات صرافی و موسسات مالی در سراسر کانادا