بررسی لایحه جدید پناهندگی کانادا: پیامدها و تغییرات کلیدی
در تاریخ ۳ ژوئن ۲۰۲۵، دولت فدرال کانادا لایحه‌ای تحت عنوان Bill C-2 را به مجلس معرفی کرد که در صورت تصویب، می‌تواند تغییرات گسترده‌ای در نظام پناهندگی این کشور ایجاد کند. این لایحه با هدف مقابله با سوء‌استفاده از روند پناهجویی، افزایش کنترل دولت بر فرآیندهای مهاجرتی و تسریع در بررسی و رد درخواست‌های غیرموجه طراحی شده است.
محدودیت‌های جدید برای پذیرش درخواست پناهندگی
یکی از اصلی‌ترین بندهای این لایحه، محدودیت زمانی برای ثبت درخواست پناهندگی است. مطابق با مفاد جدید، افرادی که پس از ۲۴ ژوئن ۲۰۲۰ وارد کانادا شده‌اند، اما بیش از یک سال پس از ورود خود اقدام به ارائه درخواست پناهندگی می‌کنند، دیگر واجد شرایط نخواهند بود. همچنین، لایحه به صراحت اعلام می‌کند که ورود غیرقانونی از مرز زمینی کانادا و آمریکا خارج از گذرگاه‌های رسمی، حتی در صورت گذشت ۱۴ روز از ورود، دیگر امکان ارائه درخواست پناهندگی را فراهم نمی‌کند. این بند به‌صورت بازگشتی (retroactive) اجرا خواهد شد و می‌تواند بر پرونده‌هایی که پیش از تصویب لایحه ثبت شده‌اند نیز تأثیر بگذارد.
گسترش اختیارات دولت فدرال در حوزه مهاجرت
Bill C-2 اختیارات دولت فدرال را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. بر اساس این لایحه، دولت قادر خواهد بود تا:
بررسی برخی پرونده‌های مهاجرتی را به حالت تعلیق یا توقف درآورد؛
اسناد مهاجرتی مانند ویزا یا اقامت را باطل یا اصلاح کند؛
افراد را ملزم به حضور در مصاحبه‌های مهاجرتی کند؛
اطلاعات شخصی متقاضیان را بین نهادهای دولتی مختلف به اشتراک بگذارد.
این اقدامات در جهت تسهیل نظارت بر روند مهاجرت و جلوگیری از تقلب و جعل اطلاعات طراحی شده‌اند.
برخورد با سوء‌استفاده‌های احتمالی در سیستم پناهندگی
دولت فدرال همچنین با اشاره به افزایش نگران‌کننده تعداد درخواست‌های پناهندگی توسط دانشجویان بین‌المللی، اعلام کرده است که بخشی از این پرونده‌ها ممکن است با هدف تمدید اقامت در کشور، و نه به دلایل واقعی پناهجویی، ثبت شده باشند. لایحه جدید تلاش دارد با ایجاد محدودیت‌ها و فیلترهای دقیق‌تر، از تبدیل شدن مسیر پناهندگی به ابزار اقامت موقت یا طولانی‌مدت غیرقانونی جلوگیری کند.
تسریع در روند بررسی و رد درخواست‌ها
یکی دیگر از تغییرات کلیدی این لایحه، کوتاه‌تر شدن زمان بررسی و تصمیم‌گیری درباره درخواست‌های پناهندگی با احتمال پایین موفقیت است. دولت قصد دارد با افزایش کارایی نهادهای مسئول، روند اخراج افراد دارای پرونده‌های رد شده را تسریع کند. با این حال، برخی نهادهای حقوق بشری نگرانی‌هایی درباره تأثیر این تسریع بر رعایت اصول دادرسی عادلانه و حقوق متقاضیان مطرح کرده‌اند.
وضعیت فعلی و مراحل پیش رو
در حال حاضر، Bill C-2 در مرحله نخست بررسی در مجلس عوام قرار دارد و باید مراحل مختلف قانونی از جمله تصویب در مجلس سنا و دریافت تأیید نهایی را طی کند تا به قانون تبدیل شود. تصویب این لایحه می‌تواند تغییرات قابل توجهی در سیاست‌های پناهندگی و مرزی کانادا به وجود آورد.
جمع‌بندی
لایحه جدید پناهندگی کانادا، در صورت اجرایی شدن، با هدف افزایش کنترل دولت، کاهش سوءاستفاده‌ها، و تسریع در فرآیندها تدوین شده است. با اینکه ممکن است به بهبود کارآمدی سیستم مهاجرتی کمک کند، اما در مقابل، ممکن است دسترسی بسیاری از متقاضیان واقعی به حمایت پناهندگی را محدود کرده و چالش‌هایی از نظر حقوق بشر ایجاد کند.
📌 توصیه مهم: افرادی که قصد دارند از مسیر پناهندگی یا مهاجرت به کانادا اقدام کنند، ضروری است پیش از هر اقدامی با وکیل مهاجرت یا مشاور رسمی مشورت نمایند تا از وضعیت حقوقی خود مطلع شوند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
