افرادی که با هدف مهاجرت، ادامه تحصیل یا اشتغال وارد کانادا میشوند، معمولاً باید مدارک تحصیلی خود را برای تأیید اعتبار در سیستم آموزشی یا بازار کار کانادا ارزیابی و معادلسازی کنند. این فرایند به مهاجران کمک میکند تا سطح تحصیلات آنها در کانادا شناسایی شده و برای اهداف مختلف مانند پذیرش دانشگاهی، صدور مجوز شغلی یا مهاجرت، مورد استفاده قرار گیرد.
۱. ارزیابی مدارک تحصیلی (Educational Credential Assessment – ECA)
ارزیابی مدارک تحصیلی فرایندی است که طی آن مدارک آموزشی فرد توسط یک نهاد مورد تأیید دولت کانادا بررسی شده و معادل آن در نظام آموزشی کانادا تعیین میشود. نتیجه این ارزیابی نشان میدهد که مدرک تحصیلی خارجی شما معادل چه مدرکی در کانادا است.
۲. چه کسانی به ECA نیاز دارند؟
متقاضیان مهاجرت از طریق سیستم اکسپرس انتری (Express Entry)، بهویژه برنامه نیروی کار ماهر فدرال (FSWP)
افرادی که قصد ادامه تحصیل در مؤسسات آموزشی کانادا دارند
کسانی که میخواهند در رشتههای دارای مجوز (Regulated Professions) فعالیت کنند
کارفرمایانی که نیاز به بررسی اعتبار مدارک تحصیلی متقاضی دارند
۳. نهادهای مجاز برای ارزیابی مدارک تحصیلی
اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) تنها گزارشهای صادر شده از نهادهای مشخصی را میپذیرد. این نهادها عبارتند از:
WES (World Education Services)
ICES (International Credential Evaluation Service)
IQAS (International Qualifications Assessment Service)
CES (Comparative Education Service – University of Toronto)
ICAS (International Credential Assessment Service of Canada)
MCC (Medical Council of Canada) – برای پزشکان
PEBC (Pharmacy Examining Board of Canada) – برای داروسازان

۴. مراحل ارزیابی مدارک
۱. انتخاب نهاد مناسب: بسته به هدف ارزیابی (مهاجرت، تحصیل، اشتغال) و نوع مدرک، باید نهاد مناسب را انتخاب کنید.
۲. ثبتنام آنلاین در سایت مؤسسه ارزیاب
3. ارسال مدارک لازم: شامل ریزنمرات رسمی، ترجمه مدارک (در صورت لزوم)، و نسخهای از اصل مدرک تحصیلی
4. پرداخت هزینه ارزیابی: هزینهها بسته به نهاد و نوع گزارش متفاوت است و معمولاً بین 200 تا 300 دلار کانادا است.
5. دریافت گزارش نهایی: مدت زمان صدور گزارش ممکن است بین ۳ تا ۱۲ هفته طول بکشد.
۵. تفاوت میان نهادهای ارزیابی
WES سریعترین و پرکاربردترین نهاد برای مهاجرت و ادامه تحصیل است، اما در موارد خاص (مثل رشتههای پزشکی یا فنی حرفهای خاص) ممکن است پذیرفته نباشد.
IQAS و ICES معمولاً برای برخی استانها یا برنامههای خاص مهاجرتی ارجحیت دارند.
CES برای کسانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه تورنتو یا سایر مؤسسات آکادمیک انتاریو دارند توصیه میشود.
۶. نکات مهم برای متقاضیان ادامه تحصیل
دانشگاهها و کالجهای کانادا معمولاً به گزارش ارزیابی نیاز دارند، اما هر مؤسسه ممکن است شرایط خاصی برای پذیرش مدارک تحصیلی داشته باشد.
در برخی موارد، دانشگاه ترجیح میدهد مدارک مستقیماً از دانشگاه محل تحصیل ارسال شود و نه توسط فرد متقاضی.
برخی مؤسسات، ارزیابی داخلی خود را انجام میدهند و به گزارش ECA نیازی ندارند.
۷. ارزیابی مدارک برای حرفههای تنظیمشده (Regulated Professions)
اگر قصد دارید در رشتههایی مانند پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری، داروسازی، مهندسی یا حسابداری مشغول به کار شوید، باید علاوه بر ECA، مراحل دریافت مجوز از سازمان نظارتی مرتبط را طی کنید. این مراحل ممکن است شامل آزمونهای تخصصی، دورههای آموزشی تکمیلی و ارزیابی مهارتهای زبانی باشد.
۸. مدت اعتبار گزارش ECA
گزارشهای ارزیابی مدارک تحصیلی معمولاً به مدت پنج سال اعتبار دارند. در صورتی که پس از این مدت قصد استفاده مجدد از گزارش را داشته باشید، ممکن است نیاز به تمدید یا بهروزرسانی آن داشته باشید.
۹. نکاتی برای تسریع روند ارزیابی
مدارک را کامل، دقیق و مطابق با دستورالعملهای نهاد انتخابی ارسال کنید.
در صورت امکان، از دانشگاه محل تحصیل بخواهید که ریزنمرات را مستقیماً به نهاد ارزیاب ارسال کند.
پیگیری وضعیت پرونده بهصورت آنلاین و پاسخ به درخواستهای تکمیلی در سریعترین زمان ممکن.
جمعبندی
ارزیابی و معادلسازی مدارک تحصیلی یکی از مهمترین گامها برای مهاجرت، ادامه تحصیل یا یافتن شغل تخصصی در کانادا است. انتخاب نهاد مناسب، ارسال مدارک کامل و شناخت دقیق مراحل، به متقاضیان کمک میکند تا این مسیر را با اطمینان و سرعت بیشتری طی کنند. توصیه میشود پیش از اقدام، دستورالعملهای رسمی هر نهاد را به دقت مطالعه کرده و در صورت نیاز از مشاوران آموزشی یا مهاجرتی بهره بگیرید.